اگر به دنبال کسب اطلاعات جامع درباره واردات و ترخیص کالا هستید، از شما دعوت میکنیم تا مقاله زیر را مطالعه کنید. این مقاله به طور جامع به توضیح فرآیند واردات و ترخیص کالا و مراحل آنها پرداخته است.

واردات چیست؟

فرآیندی که در آن یک محصول، کالا یا خدمات از یک کشور وارد منطقه‌ی گمرکی کشور دیگر می‌شود و در ازای آن بین فروشنده و خریدار ارز تبادل می‌گردد، واردات نامیده می‌شود.

برای بازرگانان و تجار، واردات و ترخیص کالا اهمیت بسیاری دارد. در زیر به توضیح آنها میپردازیم.

واردات به دو بخش کلی تقسیم می‌گردد:

1. بازرگانی و نامه نگاری
2. ترخیص کالا

بخش اول: بازرگانی و نامه نگاری

درخواست قیمت از طریق نامه نگاری

در این مرحله، یک کارشناس مسلط بر زبان انگلیسی و تجارت، نامه ای را به منظور درخواست قیمت می‌نگارد. مهم است که خریدار دقیقا بداند به چه کالایی و با چه مشخصات فنی نیاز دارد که به فروشنده اعلام کرده و درخواست قیمت کند. به کار بردن واژگان درست و حرفه ای در این مرحله از ملزومات کار است.

درخواست اطلاعات فروشنده و کاتالوگ محصول

برای ارزیابی شخص مقابل و یا بررسی کیفیت محصول، لازم است اطلاعاتی دریافت شود. این اطلاعات از طریق بروشور، کاتالوگ و سایر ابزارهای بازاریابی و تحلیلی به دست می‌آید. در این مرحله، نامه ای به عنوان تقاضای اطلاعات” ارسال می‌گردد.

چانه زنی قیمت و گرفتن تخفیف از فروشنده

توافقات صورت گرفته در سند پروفرم نهایی می‌شود. یکی از آنها، توافق بر سر قیمت است. واضح است که خریدار به دنبال اخذ تخفیف از فروشنده است، لیکن در یک فضای حرفه‌ای، گرفتن تخفیف باید مبنی بر مستندات و تحلیل صحیح باشد.

نهایی کردن سفارش:

در مرحله بعد، پس از بررسی‌های خریدار و نهایی شدن شرایط اولیه معامله، فروشنده دست به صدور پروفرما اینوویس می‌کند. پروفرما اینوویس (proforma invoice) سندی است که در خرید و فروش‌های داخلی و بین‌المللی استفاده می‌شود. در واقع، این سند در حکم پیش فاکتور می‌باشد. پس از صدور پروفرما اینوویس، به احتمال زیاد قرارداد فروش بین طرفین به امضا می‌رسد.

اخذ پروفرما

در پروفرما موارد زیر باید درج شده و صریحا اعلام گردد:

1. شماره و تاریخ صدور پروفرما و تاریخ اعتبار آن
2. اطلاعات نام و آدرس خریدار
3. اطلاعات نام و آدرس فروشنده
4. مشخصات کامل کالا با شرح کیفی، کمی، تعداد، مقدار، وزن خالص و ناخالص و ذکر شماره تعرفه گمرکی
5. مبلغ پروفرما با ذکر نوع ارز به تفکیک قیمت واحد، هزینه بسته بندی و هزینه حمل
6. نحوه تفکیک وظایف و مسئولیت‌ها بین خریدار و فروشنده بر اساس قوانین اینکوترمز
7. مبدأ و مقصد نهایی کالا به شرح بنادر یا محل بارگیری و تخلیه
8. وسیله حمل کالا
9. نحوه پرداخت وجه
10. کشور سازنده کالا

توافق در نوبت پرداخت یا ارسال کالا

هماهنگی و انتخاب روش پرداخت یکی از مراحل اساسی تجارت است. در این مرحله بررسی می‌شود که ابتدا خریدار پول را واریز می‌کند یا فروشنده کالا را ارسال می‌کند.

اعتبار اسنادی

اعتبار اسنادی تعهدی است که از سمت بانک خریدار به بانک فروشنده داده می‌شود. این اعتبار زمانی که خریدار و فروشنده در کشورهای متفاوتی هستند اهمیت زیادی دارد.

انتخاب روش پرداخت:

در بحث تبادل کالا با وجه آن، طرفین درگیر در فرآیند بازرگانی همواره به دنبال بهره گیری از بهترین و ایمن ترین روش هستند. انتخاب رویه مناسب برای تبادل وجه با کالا در بازرگانی بین‌الملل به علت مسائل و پیچیدگی های انتقال پول و کالا اهمیت مضاعف پیدا میکند. عواملی چون فاصله‌ی کشورها و روابط دیپلماسی و سیاسی بین کشورها، مباحث مربوط به حمل و نقل، تفاوت واحد های پولی و به تبع آن تبدیل واحد های پولی و نوسانات نرخ ارز و استفاده از کانال های انتقال پول باعث شده اند صادرکنندگان و واردکنندگان کالا توجه بیشتری به این مسئله داشته باشند.

روش‌های پرداخت به طور کلی به 4 دسته تقسیم می‌شوند.

1. انتقالات بانکی و حواله ای
2. پرداخت توسط چک بانکی
3. وصول اسنادی
4. اعتبارات اسنادی

هماهنگی برای بازرسی و استاندارد اجباری:

بازرسی کاربردهای متعددی در تجارت جهانی دارد. به منظور حفظ منافع خریدار، بازرسی و کنترل کالا صورت می‌پذیرد.

بازرسی قبل از حمل:

جهت بررسی تطابق کالا با تعهدات فروشنده، این نوع بازرسی در 4 حوزه کمیت، کیفیت، بسته بندی و بارگیری انجام می‌شود.

بازرسی حین تولید:

در کالاهایی که فرآیند تولید یا مواد اولیه در آنها خیلی مهم است، این بازرسی صورت می‌گیرد تا خریدار از فرآیند تولید و مواد به کار رفته آگاه شود.

بازرسی تایید قیمت:

معمولا به درخواست نهادهای مالی انجام می شود. شرکتها با بانکهای تامین کننده مالی، جهت جلوگیری از سوء استفاده متقاضی از ارز ارزان قیمت دولتی با وام های با سود کم، خریدار یا متقاضی را مجبور به انجام بازرسی قیمت می کنند. شرکت بازرسی به هزینه خریدار و طبق دستورات بانک، قیمت کالا را جهت جلو گیری از بیش اظهاری، بازرسی می کنند.

بازرسی استاندارد اجباری:

برای کالاهای مشمول استاندارد اجباری انجام می شود. در صورتی که کالا مشمول استاندارد اجباری باشد، وارد کننده موظف است گواهینامه انطباق با استاندارد از سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی اخذ نماید. وارد کننده جهت اخذ مجوز مذکور می تواند کالا را در مقصد مورد بازرسی یا آزمون قرار دهد، و یا کالا را در میان راه بازرسی نماید.

هماهنگی حمل و نقل بین‌المللی:

بعد از هماهنگی روش پرداخت، نوبت به حمل و نقل و جابجایی کالا می‌رسد. مسئولیت حمل و نقل با توجه به قاعده انتخاب شده (اینکوترمز) ممکن است با فروشنده یا خریدار باشد. اما در هر صورت فروشنده کالا را به شرکت حمل تحویل می دهد و از شرکت حمل بارنامه یا راهنامه را دریافت می کند. در گام بعد فروشنده، بارنامه یا راهنامه را از طریق بانک (اعتبار اسنادی یا برات) یا شرکت پستی (خرید نقدی یا مدت دار) برای خریدار ارسال می کند.

معرفی شرکت حمل:

با فرض این که با توجه به روش یا قاعده معامله، حمل و نقل، انتخاب شرکت مربوطه و پرداخت هزینه آن بر عهده خریدار باشد، خریدار باید بعد از هماهنگی با شرکت حمل و انعقاد قرارداد حمل، اطلاعات مربوط به شرکت و زمان حمل را به فروشنده اعلام نماید. قابل ذکر است در قواعد FAS FCA، EXW و FOB حمل و نقل و هماهنگی آن بر عهده خریدار می باشد.

هماهنگی برای تعیین نام گیرنده کالا در صورت داشتن کارت بازرگانی به نام شخص خریدار:

در هر صورت باید قبل از حمل کالا تصمیم بگیرد که کالا به نام چه شخصی حمل شود تا در فرآیند ترخیص با کمترین مشکل و در سریع ترین زمان ممکن کالا را ترخیص نماید.

درصورت بروز مشکل نامه نگاری برای اختلاف و شکایت و در صورت رضایت نامه  نگاری در خصوص اخذ نمایندگی.

بخش دوم: ترخیص کالا

ترخیص کالا فرآیندی است که در آن مجوز واردات یا صادرات کالا از گمرک یک کشور صادر می‌شود. به بیان دیگر، کلیه اموری که انجام می‌شود تا یک کالا از مبادی رسمی اجازه ورود یا خروج داشته باشد و در اختیار صاحب کالا یا خریدار کالا قرار گیرد، ترخیص کالا نامیده می‌شود. این فرآیند بدین جهت انجام می‌شود که ورود و خروج ارز کنترل شود و قاچاق کالا صورت نگیرد. لازم به ذکر است که فرآیند ترخیص کالا امری کاملا تخصصی و حرفه ای است و با توجه به آن که قوانین گمرک و آیین نامه های اجرایی همواره در حال تغییرات هستند، چنانچه تاجر در این زمینه اطلاعات بروز نداشته باشد، خسارت مالی و اعتباری را متحمل خواهد شد که گاهی اوقات این خسارات جبران ناپذیر خواهد بود.

جهت واردات یا صادرات، میبایست مراحل اخذ مجوز ورود یا صدور کالا برای بازرگان طی شود. از آنجا که این مراحل پیچیده هستند، بهتر است از یک ترخیص کار متخصص و با تجربه در این زمینه کمک گرفته شود.

اما ترخیص کار چه فردی است؟

ترخیص کار به شخصی حقیقی یا حقوقی گفته می‌شود که با داشتن مجوز رسمی، به نمایندگی از صاحب کالا و در قبال قراردادی کتبی و یا شفاهی، اقدام به ترخیص کالا از گمرک کشور می‌نماید. در حقیقت، ترخیص کار نماینده یا وکیل صاحب کالا در حوزه ترخیص کالا از گمرک است. به ترخیص کار، “حق‌العمل کار” گمرک نیز می‌گویند.

فرآیند ترخیص کالا طی مراحلی از جمله تکمیل اسناد، اظهار کالا در سامانه گمرک، ارزیابی کالا، اخذ مجوزهای مربوطه، تایید کارشناس، پرداخت هزینه‌های گمرک، بارگیری و استریپ کالا و محاسبه وجوه (سود بازرگانی، مالیات، حقوق گمرکی، تسهیلات دولت به وارد کننده یا صادر کننده و…) انجام می­‌شود.

مراحل ترخیص کالا از گمرک

در این قسمت به معرفی مراحل ترخیص کالا از گمرک می‌پردازیم.

ثبت سفارش

ثبت سفارش واردات کالا یکی از اولین و مهم ترین اقداماتی است که هر تاجر و بازرگانی باید پیش از انجام فرآیندهای واردات کالا به آن توجه نموده و زمان و دقت کافی برای انجام این پروسه اداری صرف نماید. در واقع ثبت سفارش واردات کالا فرآیندی است که طی انجام آن تاجر یا بازرگان سندی را از سیستم وزارت بازرگانی کشور دریافت می کند که نشان می دهد، واردات کالا قانونی بوده و تحت نظارت سازمان های ذیربط به انجام رسیده است.

ثبت اظهار در سامانه EPL

تکمیل اظهارنامه در سامانه EPL و ورود اطلاعات مربوط به کالا در این سیستم و به صورت آنلاین است. انجام این مرحله آنلاین بوده و بدون مراجعه حضوری قابل انجام می‌باشد. طبق دستورالعملی که در سایت رسمی گمرک(epl.irica.gov.ir)  برای ترخیص انواع کالا بیان شده است، ارائه اظهارنامه گمرکی و کلیه اطلاعات مربوط به کالا برای ترخیص آن لازم و ضروری است.

مدارک لازم برای اظهار کالا در گمرک به شرح ذیل می‌باشند:

• قبض انبار
• بارنامه
• ترخیصیه
• گواهی مبدأ
• فاکتور یا سیاهه خرید
• لیست عدلبندی
• پروانه بهره برداری در صورت تولیدی بودن شرکت
• مجوز ثبت سفارش
• وکالتنامه رسمی، کارت حق العملکاری

باید بدانید که تکمیل فرم در سامانه الکترونیکی نیاز به دقت زیادی دارد. شما می توانید به عنوان مالک کالا یا نماینده قانونی آن این فرم را تکمیل کنید اما به خاطر داشته باشید، مبلغی که شما برای حقوق ورودی پرداخت می کنید، یکی از اطلاعات ضروری و در عین حال با اهمیت در اظهارنامه است که در مرحله تکمیل اظهارنامه محاسبه می شود. بنابراین در تکمیل فرم اظهارنامه نهایت دقت را به خرج دهید تا بدون اشتباه پروسه تکمیل آن طی شود و دچار ضرر و زیان مالی نشوید. در انتها این سامانه به شما یک شماره سریال و یک شماره عطف می‌دهد. از آن پرینت گرفته و برای مراحل بعد آن را نگه دارید.

احراز هویت و تعیین مسیر

در این مرحله دایره احراز هویت که دایره فنی گمرک است بصورت خودکار اسناد شما را بررسی کرده و در صورتی که تایید کند برای شما یک شماره ثبت یا کوتاژ اختصاص می دهد. دریافت کوتاژ به این معنی است که اظهارنامه واردات یا صادرات کالای شما با یک شماره اختصاصی ثبت شده است و سپس مهر می شود.

کنترل کالا

کالای شما در روند ترخیص کالا از گمرک لازم است یکی از سه مسیر سبز، زرد و قرمز را برای ارزیابی طی کند. قرار گرفتن در مسیر زرد و قرمز به این معنی است که کالای شما نیاز به کنترل دارد که توسط کارشناسان و بازرسان این امر صورت می گیرد تا با اسنادی که شما ارائه کرده اید مقایسه و مطابقت داده شود. پس از طی کردن این ارزیابی کالای شما در بخش دایره ارزش، ارزش اظهاری، سوابق گمرکی و … بررسی می شود.

اخذ مجوزهای لازم

در صورتی که کالای شما نیازمند مجوزها و مدارک لازم جهت آزاد سازی کالا و گواهی نامه های تعیین شده توسط کارشناسان باشد، در این مرحله باید تکمیل شود. گواهی هایی از قبیل استاندارد، بهداشت، مخابرات ، قرنطینه، انرژی اتمی، تجهیزات پزشکی، جهاد، وزارت راه، مالیات و … از جمله آن ها هستند. این موضوع جدا از اسناد و مدارک مورد نیاز گمرک می‌باشد و نشان دهنده این است که تمامی مراحل ترخیص به صورت قانونی انجام شده است.

بررسی تعرفه و تطبیق کالا توسط کارشناس مجازی

در این مرحله کارشناس مجازی تعرفه گمرکی کالا را بررسی آن را با اسناد کالا مطابقت می دهند. همچنین کارشناسان نظارت دوباره ای به مجوزهای مرحله قبل انداخته و ان را بررسی و مطابقت می دهند و در صورتی که مشکلی وجود نداشته باشد آن را تایید می کنند.

صندوق و صدور سند ترخیص

صاحب کالا باید پس از تایید نهایی، هزینه ای که از جانب گمرک تعیین شده است را به صورت نقدی پرداخت کرده و پس از دریافت فیش مجوز تولید رمز برای وی صادر می شود. و صاحب کالا می تواند اقدامات لازم برای خروج کالا از گمرک را شروع کند.

انبارداری و اجازه بارگیری

پس از صدور سند ترخیص کالااز گمرک، زمانی که با شرکت حمل و نقل تسویه انجام می شود، بعد از دریافت قبض انبار و مدارک مورد نیاز آن ، مجوز بارگیری از گمرک صادر می شود و باید هزینه انبارداری پرداخت شود. این هزینه در گمرکات مختلف ، متفاوت است و موارد زیر را شامل می شود: هزینه تخلیه و بارگیری، بیمه کالا، مدت زمان رسوب کالا در انبار و غیره.

خروج کالا از گمرک

پس از طی نمودن تمامی مراحل فوق صاحب کالا می تواند بیجک انبار را از انبار دار گمرک دریافت کند. در واقع انباردار پس از کنترل ، بیجک انبار را صادر می کند و صاحب کالا می تواند بار خود را برای خروج به درب خروج گمرک ببرد و در این مرحله نیز ، محموله دوباره بررسی شده و سپس اجازه خروج کالا داده خواهد شد.

مجوزهای مربوط به ترخیص کالای وارداتی

هنگام واردات کالا، همه کالاها و تعرفه‌های مربوط به آن‌ها به صورت گروه کالایی گروه بندی شده‌اند.

اخذ مجوزات لازم برای کالاهای وارداتی با یکدیگر متفاوت است. ممکن است برای واردات برخی کالاها به مجوز بعضی از ارگان‌های دولتی نیاز شود؛ مثلا جهت واردات جو دامی نیاز به اخذ مجوز از وزارت صنعت و معدن و تجارت، دفتر تخصیص ارز و دامپزشکی ایران است.

انواع کالای وارداتی

مجاز: برای واردات این نوع کالا، به اخذ مجوز نیاز نیست.

مشروط: واردات این نوع کالا نیازمند اخذ مجوز است.

ممنوع: واردات این نوع کالا ممنوع است.

جمع بندی

واردات و ترخیص کالا از گمرک مهم ترین فرآیند یا مرحله در زمینه واردات کالا به کشور به شمار می آید و این فرآیند بسته به قوانین و مقررات کشورها متفاوت می باشد.

مراحل ترخیص کالا از گمرک عبارتند از:
1. ثبت سفارش
2. ثبت اظهار در سامانهEPL
3. احراز هویت و تعیین مسیر،
4.کنترل کالا،
5.اخذ مجوزهای لازم،
6.بررسی تعرفه و تطبیق کالا توسط کارشناس،
7.صندوق و صدور سند ترخیص،
8.انبارداری و اجازه بارگیری،
9.خروج کالا از گمرک

جهت ترخیص کالا به مدارک زیر نیاز است: کارت بازرگانی معتبر ، ثبت سفارش ،  قبض انبار، بارنامه، ترخیصیه، گواهی مبدأ، فاکتور یا سیاهه خرید، پروانه بهره‌برداری، پروفورما (پیش‌فاکتور) ، لیست عدلبندی

شرکت مهد تجارت سگال زرین با سابقه ای موفق در امر واردات و ترخیص کالا و داشتن کارشناسان خبره و مسلط به فرآیند واردات و ترخیص کالا، آماده ارائه خدمات مربوطه به بازرگانان عزیز می‌باشد. تمامی مراحل از جمله بررسی رعایت قوانین و مقررات، مالیات، هزینه‌ها، اسناد و مدارک و غیره توسط این شرکت انجام می‌پذیرد. شما می‌توانید جهت واردات و ترخیص کالای مورد نظرتان با اطمینان و در کوتاه‌ترین زمان ممکن، با مهدتجارت تماس حاصل نمایید.