صادرات کالا از مهم‌ترین فعالیت‌ها در حوزه کسب و کار و اقتصاد به شمار می‌رود. پویایی اقتصادی کسب و کارها و کشورها به صادرات کالا و خدمات توسط آنها بسیار وابسته است. در ادامه به معرفی صادرات کالا، انواع آن، مراحل و بررسی چالش‌های آن خواهیم پرداخت.

صادرات کالا چیست؟

اصطلاح “صادرات” به معنای انتقال کالا یا ارسال آن از محل مبدا به مقصد است. بر اساس تعریف اداره گمرک جمهوری اسلامی ایران منظور از “صادرات“، خروج کالا از قلمرو گمرکی کشور مبدا همراه با رعایت قوانین و مقررات موجود است.

البته از لحاظ لغوی، صادرات به معنای انتقال کالا یا ارسال و فرستادن کالا از جایی به جای دیگر چه در داخل کشور و یا از داخل به خارج کشور می‌باشد. صادرات شروع برقراری ارتباط با دیگران است و نیز برای کسب درآمد ارزی صورت می‌گیرد.

انواع صادرات کدامند؟

به طور کلی میتوان صادرات را به دو دسته “صادرات مستقیم” و “صادرات غیر مستقیم” تقسیم کرد. در ادامه به توضیح هر یک از این فرآیندها پرداخته شده است.

صادرات مستقیم

در این روش، صفر تا صد کار، یعنی تعیین ظرفیت بازار، یافتن خریدار، تعیین کانالهای توزیع و انجام امور صادرات مانند آماده کردن اسناد و مدارک، اقدامات مربوط به حمل و بیمه محموله توسط فرد صادر کننده صورت می‌گیرد. به طوری که فرد یا شرکت صادر کننده کالای خود را بدون واسطه به مقصد می‌رساند.

مزایای صادرات مستقیم کالا

1. کسب سود بیشتر به دلیل حذف واسطه
2. برقراری روابط تجاری و شبکه سازی
3. یادگیری صفر تا صد صادرات، چرا که تمام مراحل صادرات بدون دخالت اشخاص دیگر صورت می‌گیرد.
4. نظارت بیشتر بر فرآیند صادرات
5. برند سازی بهتر
6. امکان گسترش فعالیت و زمینه سازی برای این کار

با این وجود، صادرات به روش مستقیم مشکلات خود را دارد. چرا که مستلزم صرف وقت، انرژی و هزینه بیشتر و فراهم آوردن تمامی مجوزهای لازم است.

صادرات غیر مستقیم

در این روش، اشخاص خود به صورت مستقیم وارد پروسه صادرات نمی‌شوند، بلکه از شرکت‌های واسطه مانند شرکت بازرگانی مهد تجارت سگال زرین برای این کار کمک می‌گیرند. این کار نیز مزایایی دارد از جمله:

1. دوری از آزمون و خطا
2. کاهش هزینه‌ها
3. بهره‌مندی از تجربه افراد خبره
4. بدون نیاز به اخذ مجوزهای قانونی که در فرآیند صادرات مستقیم احتیاج است.

هر چند در این روش، مانند روش مستقیم تعامل با مشتری وجود ندارد و نظارت روی قیمت کاهش می‌یابد. همچنین ممکن است سود نهایی کاهش یابد. اما دردسرهای روش مستقیم از بین می‌رود.

صادرات قطعی و صادرات موقت کالا چیست؟

در صادرات قطعی، کالا به جهت فروش یا مصرف به کشور دیگری ارسال می‌گردد.

در صادرات موقت، کالا به منظور حضور در نمایشگاه‌های بین المللی ارسال می‌شود. در صورت به فروش نرفتن کالا، به راحتی کالا مرجوع شده و نیاز به طی نمودن مراحل واردات کالا نیست. در این روش، صادر کننده مبلغی را به عنوان سپرده به گمرک می‌سپارد و در صورت مرجوعی کالا، وجه مسترد می‌گردد.

دسته بندی کالاهای صادراتی بر حسب مجوز صدور

کالاهای صادراتی را می‌توان بر حسب مجوز صدور به سه دسته کلی تقسیم کرد.

1. کالاهای مجاز:
   این کالاها با رعایت ضوابط گمرکی صادرات کالا، نیاز به کسب مجوز ندارند. مانند گواهی بهداشت انسانی، ضوابط استاندارد، دامی، نباتی و… .
2. کالاهای مشروط:
   کالاهایی که برای صادرات آنها به جواز گمرکی نیاز است. ابتدا وزارتخانه‌های مربوط نظر موافق خود را از طریق وزارت بازرگانی به گمرک اعلام می‌کنند، سپس آن کالا جهت صادرات مجاز شمرده می‌شود. در این نوع از کالا، نیازی به رجوع متقاضی به وزارتخانه برای کسب مجوز نیست.
3. کالاهای ممنوع‌الصدور:
   کالاهایی که به دلیل وجود قوانین خاص در هر کشور، صادرات آنها ممنوع است.

اطلاعات لازم برای تنظیم اظهارنامه کالای صادراتی:

• 

  مشخصات خريدار

• كشور مبدا
• كشور مقصد
• مشخصات صادركننده كالا
• مشخصات اظهاركننده كالا
• شرايط معامله طبق قرارداد
• مشخصات وسيله حمل در مبدا بارگيری
• مشخصات كالا از نظر: نوع، تعرفه گمرکی، وزن، تعداد، مقدار و ارزش صادراتی طبق مدارک ارائه شده
• مشخصات محموله، مانند: بسته‌ها، نوع بسته، ‌مقدار، علامت، وزن خالص و ناخالص
• نام گمرك محل تسليم اظهارنامه و شماره و مشخصات ثبت اظهارنامه در دفتر گمرك

مراحل 10 گانه صادرات کالا

هر کالا برای صادر شدن نیاز به طی شدن یک سری مراحل و اخذ مجوزهای خاص خود می‌باشد. برخی از مراحل برای تمام کالاها مشترک است، و برخی کالا ها با توجه به شرایط خاصشان، نیازمند طی شدن مراحل و مجوزهای ویژه ای هستند.

مراحل صادرات کالا به شرح ذیل می‌باشد:

1. آماده سازی بستر لازم (مانند وبسایت، شبکه اجتماعی، کاتالوگ، کارت ویزیت دیجیتال انگلیسی و …)
2. دریافت مجوزهای صادرات کالا (اخذ استانداردها و مجوزهای لازم داخلی جهت صدور مجوز صادرات مانند کارت بازرگانی، دریافت مجوز استاندارد، فراهم کردن آنالیز مورد پذیرش و دیتاشیت و تست ریپورت لازم جهت معرفی محصول در سطح بین‌المللی)
3. انجام تحقیق بازار صادراتی به جهت شناسایی بازار کشور هدف
4. توانایی تامین و ارتقای کیفیت کالا متناسب با بازار کشور هدف
5. تحلیل قیمت فروش، قیمت خرید مشتری، بررسی رقبا و شرایط کالای قابل عرضه به بازار هدف
6. ثبت برند بین‌المللی (اختیاری)
7. ایجاد مزیت بهره‌وری محصول جهت رقابت با رقبا در کشور هدف
8. بازاریابی در کشور هدف
9. بررسی و تحلیل زیرساخت‌های انتقال ارز
10. تهیه اسناد (حمل کالا، تشریفات گمرکی، خروج کالا از مرزهای کشور)

بررسی کشور هدف جهت صادرات کالا

اولین مرحله برای فروش محصولات در خارج از کشور، این است که کشور هدف را پیدا کنیم. برای انتخاب این کشور، باید معیارهای مختلفی را بررسی کنیم. برخی از معیارها به کشور هدف و برخی دیگر به کالا و یا خود ما ارتباط دارد.

بایستی یک پایش دقیق قبل از انجام صادرات صورت گیرد تا از اتلاف هزینه و زمان و ریسک تجارت کاسته شود.

برای انتخاب این کشور هدف، میتوانیم به پرسشنامه زیر پاسخ دهیم و با تحلیل آن به نتیجه برسیم.

• وضعیت واردات و صادرات ایران با کشور مورد نظر
• فاصله جغرافیایی
• قوانین و تعرفه‌های بازرگانی و تجاری کشور هدف
• آمار صادرات کالای مورد نظر به کشور مقصد
• وضعیت واردات و صادرات کالای مورد نظر در ایران
• تولید ناخالص داخلی (GDP) کشور مقصد
• تولید ناخالص ملی (GNP) کشور مقصد
• درآمد سرانه مردم کشور مقصد
• بررسی ویژگی‌های جمعیت شناختی، اجتماعی و جغرافیایی کشور مقصد
• وضعیت تولید یا واردات کالای مورد نظر در کشور مقصد
• مهم ترین کالای مورد نیاز آن کشور برای واردات کدام است؟
• بررسی روابط سیاسی و اقتصادی کشور مقصد با ایران

تحقیقات بازار

قبل از شروع هر کسب و کار، یکی از مهم ترین اقدامات لازم این است که نیازی شناسایی شود تا بر اساس آن کسب و کار اجرا شود. در تحقیقات بازار، این نیاز شناسایی می‌شود.

بزرگان کسب و کار پیشنهاد داده اند که با پیدا کردن نیاز بازار و تمرکز بر روی آن، میتوان کسب و کار پر رونقی داشت. لذا همواری باید بازار را بررسی کرد و نیازهای جدید را نیز کشف نمود. چرا که ممکن است در طول زمان نیازهای مشتریان تغییر کند و کسب و کارهایی که خدمات و محصول خود را متناسب با نیاز بازار تغییر ندهند محکوم به شکست هستند.

تحقیقات بازار یا Market Research به منظور تحلیل مشتریان، بخش بندی بازار، تست محصول و بررسی رقبا انجام میشود. این مهم، کمتر در جامعه ما مورد توجه قرار می‌گیرد در حالی که برای یک بازرگان اهمیت دارد که کالایش بعد از صادرات فروخته شود.

تحلیل مشتریان

هدف از تحلیل مشتریان، آشنایی با نیازهای مشتریان آنها، دیدگاه آنها از برند، رضایت مشتریان از مصرف محصول یا خدمات، و جذب ایده‌ها و نظرات آنها برای مراحل بعدی است. علم جدید می‌گوید که کیفیت کسب و کار در گرو رضایت مشتری یا Customer Satisfaction است.

بخش بندی بازار

تقسیم بندی مشتریان بر اساس سن، جنس، موقعیت جغرافیایی، توان خرید، تیپ شخصیتی و …

تست محصول

تمرکز روی واکنش مشتریان بعد از مصرف یک محصول یا خدمات جدید

بررسی رقبا

در این قسمت، هدف تحلیل رقباست، بدین ترتیب که به دنبال بررسی وضعیت رقبا و سنجش میزان موفقیت آنها از نگاه مشتریان هستیم.

اهمیت تحقیقات بازار در چیست؟

1. یافتن فرصت برای کسب و کار
   با بررسی مشتریان هدف، میتوان به کسب و کارهای مشابه که ارائه خدمات می‌دهند دست پیدا کرد. از این طریق می‌توان کالای مکمل محصول خود را شناسایی کنیم. ارتباط سازی با کسب و کارهای مشابه کمک میکند که برای تبلیغات مشترک با آنها وارد همکاری شده و کسب سود کنیم.
2. کاهش ریسک
   طبق آمار، حدود نیمی از کسب و کارها تا قبل از 5 سالگی ورشکسته می‌شوند. برای دوام یک کسب و کار، نیاز به جریان درآمدی پایدار است. این کار با تحقیقات بازار و شناخت نیازهای مشتریان فعلی و آینده میسر می‌گردد.
   جهت رسیدن به این هدف، باید مواردی را مورد توجه قرار دهیم. از جمله یافتن دلیل عدم خرید مجدد مشتریان با استفاده از یک نظرسنجی، یافتن حوزه‌های مشکل ساز که سبب افت فروش و کاهش سودآوری شده اند و …
3. تحقیقات به منظور تولید تبلیغات مناسب و تاثیرگذار
   در دنیای پر از تبلیغات امروز، مردم کمتر به هرگونه تبلیغی توجه می‌کنند. خصوصا که مشتری هدف اگر در کشوری دیگر با فرهنگ و آداب و رسوم دیگری باشد، تولید تبلیغات تاثیرگذار کار سخت تری خواهد بود.
   چنانچه قصد تولید محتوای تبلیغاتی دارید، تحقیقات بازار به شما کمک خواهد کرد تا شناخت خوبی از نیازهای مشتریان هدف و اطلاعات خوبی از رقبا به دست آورید تا بتوانید محتوایی جلب توجه کننده و متقاعد کننده تولید کنید. همچنین تحقیقات بازار به شما کمک می‌کند تا با شناخت خود و نقاط قوت و ضعف کسب و کارتان، تبلیغات موثرتری را بتوانید انجام دهید.
4. تبلیغات بهینه و یافتن کانال‌های مناسب برای تبلیغات
   با توجه به محدودیت بودجه خصوصا برای کسب و کارهای نوپا و کوچک، باید تحقیقات خوبی صورت گیرد تا بودجه تبلیغات در جای درستی هزینه شود. این کار از طریق تحقیقات بازار میسر می‌گردد. این کار سبب میشود تا تبلیغات در جایی صورت گیرد که مخاطبین بیشتری حضور دارند و سرنخ های بیشتری برای کالای مورد نظر ما پیدا می‌شود.

روشهای بازاریابی صادراتی کالا

سایت های خارجی

از طریق سایت‌های خارجی مانند آمازون، میتوان بدون بازاریابی محصول و کالای مورد نظر را به فروش رسانید.
راه دیگر، استفاده از یلو پیج (yellow page) است. یلو پیج ها نوعی بانک اطلاعاتی تماس مشاغل هستند که به صورت طبقه بندی ساماندهی شده و اکثر کشورهای جهان و حتی برخی از شهرهای بزرگ نیز دارای یلوپیج اختصاصی خود هستند.

شرکت در ایونت های تجاری

ایونت ها، نمایشگاه ها و رویدادها به منظور معرفی شرکت‌ها و خدمات و محصولاتشان صورت می‌پذیرد. با شرکت در این برنامه ها میتوان محصول و خدمات را به مشتریان معرفی و عرضه کرد.

اتاق بازرگانی مشترک ایران با کشور هدف

اتاق‌های بازرگانی به طور کلی جلسات، همایش‌ها و سمینارهای حوزه‌های مختلف صادرات کالا را برگزار می‌کنند. اگر کشور مورد نظر اتاق بازرگانی مشترک نداشت میتوان از رایزنان بازرگانی در این باره کمک گرفت.

صادرات کالای خود را به مهد تجارت بسپارید

شرکت بازرگانی مهد تجارت سگال زرین، با سالها تجربه در امر صادرات کالا و بهره‌مندی از کارشناسان خبره و با تجربه، در طی نمودن مسیر پر پیچ و خم صادرات به شما کمک کرده و حتی در صورت تمایل شما، صفر تا صد کار صادرات کالای شما را بر عهده می‌گیرد. بنابر این می‌توانید بدون دغدغه نسبت به مسائل مربوط به صادرات کالای خود، به جوانب دیگر کسب و کارتان پرداخته و روی توسعه قسمت‌های دیگر با کیفیت بیشتری فعالیت کنید.

جهت هماهنگی و مشاوره در امور صادرات کالا، با مهد تجارت تماس بگیرید.